top of page

Raport Rzecznika Finansowego ws. kredytów "CHF"

Rzecznik Finansowy uważa waloryzowanie kredytu kursem walut za niezgodne z przepisami prawa bankowego i kodeksu cywilnego. To istota konstrukcji znacznej części szeroko pojÄ™tych kredytów „walutowych". NaruszajÄ…ce interesy konsumentów sÄ… też zapisy pozwalajÄ…ce na uznaniowe ustalanie przez banki kursów walut czy też oprocentowania kredytów.

 

Pełna treść Raportu Rzecznika Finansowego - tutaj

​

W skrócie:

​

- W poprzednich latach banki osiÄ…gaÅ‚y wysokie zyski oferujÄ…c szeroko rozumiane „walutowe" kredyty hipoteczne. W naszym Raporcie pokazujemy, że wiele z takich umów zawieraÅ‚a zapisy, które można uznać za abuzywne, a nawet nieważne. To oznacza, że nie wiążą kredytobiorców z mocy prawa. Dlatego banki powinny zwracać klientom część rat, które ci wpÅ‚acali na podstawie zapisów niezgodnych z prawem. Posiadaczy „kredytów walutowych" bÄ™dziemy wspierać z bataliach sÄ…dowych wydajÄ…c tzw. istotne poglÄ…dy. Wydaje siÄ™ jednak, że przy tej skali problemu konieczne byÅ‚yby rozwiÄ…zania systemowe - mówi Aleksandra Wiktorow, Rzecznik Finansowy.

 

Kurs walut bez wpływu na wysokość kapitału i odsetek

 

Rzecznik Finansowy widzi szansÄ™ na zakwestionowanie nawet fundamentalnego dla części kredytów walutowych (tzw. kredytów waloryzowanych/indeksowanych do walut obcych) zapisu o waloryzacji kwoty kredytu do waluty obcej. Rzecznik wydaÅ‚ już pierwszy tzw. istotny poglÄ…d w sprawie, w której kredytobiorca kwestionuje legalność takiej klauzuli. GÅ‚ówne tezy poglÄ…du można znaleźć w Raporcie.

 

- Naszym zdaniem swoboda umów okreÅ›lona w kodeksie cywilnym jest ograniczona zapisami prawa bankowego. Art. 69 ust. 1 ustawy - Prawo bankowe, w zakresie w jakim okreÅ›la spoczywajÄ…cy na kredytobiorcy obowiÄ…zek zwrotu otrzymanej kwoty kredytu, stanowi normÄ™ bezwzglÄ™dnie wiążącÄ… (ius cogens). To wyklucza możliwość waloryzowania (indeksowania) tej kwoty kapitaÅ‚u w odniesieniu do innych mierników wartoÅ›ci np. waluty obcej. Ta sama uwaga dotyczy również odsetek od takich kredytów - tÅ‚umaczy Agnieszka Wachnicka, dyrektor WydziaÅ‚u Klienta Rynku Bankowo-KapitaÅ‚owego w Biurze Rzecznika Finansowego.

 

Jeśli sądy uznałyby argumenty Rzecznika Finansowego, oznaczałoby to nieważność tzw. klauzul waloryzacyjnych. To istotne, bo na nieważność części umowy mogą powoływać się nie tylko konsumenci, ale też przedsiębiorcy. W praktyce oznaczałoby to, że jeśli klient pożyczył 100 tys. zł to taka kwota powinna być podstawą do wyliczania odsetek. Ani kapitał, ani odsetki nie powinny rosnąć wraz ze zmianą kursu waluty obcej.

 

- Trzeba jednak pamiÄ™tać, że do tej pory nie pojawiÅ‚ siÄ™ żaden wyrok potwierdzajÄ…cy tÄ™ argumentacjÄ™. JesteÅ›my jednak gotowi przedstawiać jÄ… w ramach tzw. istotnych poglÄ…dów, jeÅ›li kredytobiorcy bÄ™dÄ… wystÄ™pować z pozwami do sÄ…dów. OczywiÅ›cie sÄ…dy sÄ… niezawisÅ‚e, wiÄ™c nie możemy dać gwarancji, że podzielÄ… nasz poglÄ…d w tej sprawie. Wierzymy jednak, że przedstawione przez nas argumenty zostanÄ… uznane za sÅ‚uszne - mówi Agnieszka Wachnicka.

 

 

Nadpłacone raty do zwrotu

 

Eksperci Rzecznika Finansowego przytaczajÄ… za to w Raporcie wiele orzeczeÅ„ sÄ…dów powszechnych, w tym SÄ…du Ochrony Konkurencji i Konsumentów, uznajÄ…cych za abuzywne zarówno klauzule waloryzacyjne jak i inne zapisy umów np. klauzule modyfikacyjne okreÅ›lajÄ…ce wysokość oprocentowania. To oznacza, że takie fragmenty umów z mocy prawa nie wiążą konsumentów. Co istotne można je znaleźć w różnego rodzaju umowach o kredyt „walutowy".

 

KonstruujÄ…c umowÄ™ bank nie może przyznawać sobie prawa do jednostronnego regulowania wysokoÅ›ci rat kredytu waloryzowanego kursem danej waluty, poprzez uznaniowe (np. decyzjÄ… zarzÄ…du) ustalanie kursu kupna lub sprzedaży takiej waluty. Takie postanowienia majÄ… charakter niedozwolony - mówi Bartosz Wyżykowski, ZastÄ™pca Dyrektora WydziaÅ‚u Klienta Bankowo-KapitaÅ‚owego w Biurze Rzecznika Finansowego.

 

Dodaje, że konsumenci majÄ… prawo do peÅ‚nej, rzetelnej i prawdziwej informacji. MuszÄ… mieć też możliwość weryfikacji, czy decyzje biznesowe przedsiÄ™biorcy sÄ… zgodne z zaakceptowanym przez obie strony kontraktem. Dlatego umowa powinna precyzyjnie okreÅ›lać sposób i terminy ustalania kursu wymiany walut, bÄ™dÄ…cego podstawÄ… do wyliczana wartoÅ›ci rat kapitaÅ‚owo-odsetkowych.

 

- Podobnie, mechanizm zmiany stopy oprocentowania kredytu, a wiÄ™c jego podstawy prawne i faktyczne, a także przyczyny i sposób ewentualnych zmian, powinny być jasno okreÅ›lone w umowie - dodaje Bartosz Wyżykowski.

 

Rzecznik Finansowy wydaÅ‚ już w podobnych sprawach istotne poglÄ…dy, w tym jeden w pozwie grupowym obejmujÄ…cym ponad 1200 osób. JeÅ›li sÄ…dy podzielÄ… opiniÄ™ Rzecznika Finansowego konsumenci mogÄ… otrzymać zwrot nadpÅ‚aconych odsetek od kredytu.

 

 

Dowolność w ustalaniu kursów sprzeczna z ideÄ… waloryzacji

 

Nawet przyjmujÄ…c, że waloryzacja umowna kredytu byÅ‚a prawnie dopuszczalna, sposób jej stosowania przez banki w umowach budzi zasadnicze wÄ…tpliwoÅ›ci.

​

więcej na stronach RF.

​

​

​

bottom of page